Firma Adı | : | Alaçam Kaymakamlığı |
Yetkili | : | Oğuz Alp ÇAĞLAR |
Adres | : | Yenicami Mahallesi Bafra Cad. No: 50 Kat: 2 PK:55800 Alaçam / Samsun |
Şehir / İlçe | : | Samsun / Alaçam |
Telefon | : | (0362) 622-0021 |
Faks | : | (0362) 622-0370 |
Web Site | : | alacam.gov.tr |
: | bilgi@alacam.gov.tr | |
Firma Hakkında
İlçemiz Alaçam?da 2003 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı Samsun Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Müdürlüğü tarafından yapılan çalışma sonucunda 30 adet yapının tarihi değer taşıdığı görülerek tescil edilmesi ile tarihi dokunun korunmasına yönelik çalışmalar başlatılmıştır.
Bununla birlikte ilçemizin özellikle Çeşme Mahallesi, Karşıyaka Mahallesi ve Yenicami Mahalle mevkilerinde yoğunlaşan tarihi değere sahip 100?e yakın yapı mevcuttur. Tescil edilen 30 yapının 24?ü konut, 3?ü işyeri, 3 tanesi de anıtsal mimarlık örneği olan 1 cami, 1 hamam ve 1 çeşmedir. Bu tarihi öneme sahip tescilli yapılardan konutların 15 tanesi, hamam ve çeşme Çeşme Mahallesinde, 9 konut ile Şadi Bey Camii, Yenicami Mahallesinde, 2 konut ise Karşıyaka Mahallesi?nde bulunmaktadır.
2008 Yılında ikinci bir tescil çalışması ile 33 bina daha Korunması Gerekli Kültür ve Tabiat Varlığı olarak tescil edilmiş, bu sayede ilçemizde tescil edilen bina sayısı 63?e yükselmiştir.
Alaçam?daki tarihi binalara genel olarak baktığımız zaman hemen hepsinin yapıldıkları döneme ait insan ihtiyaçlarının tümünü karşılamaya yönelik bir planlama ile inşa edildikleri görülür. Dış cephelerde simetrik bir görünüm arzeden yapıların hemen hemen tümünde geniş görüş açısı sağlayan cumba ve balkonlar dikkat çeker. Pencereler bulundukları yerlere göre çeşitli boyut ve görünüm arz ederler. İç mekanlarda ön plana çıkan estetik, pencere ve balkon kemerlerinde de farklı süsleme şekilleri ile kendini gösterir.
Bina tipi olarak nitelikli konaklar ve daha küçük konutlar olmak üzere sınıflandırabileceğimiz yapılarımız inşa ediliş tarihi olarak 1870-1900 yıllarına tekabül eder.Özellikle nitelikli konaklarda devire göre yüksek güvenlik önlemleri sayılabilecek olan demir kapılar, dövme demirden parmaklıklar, kapı mandalları, içten kapanan demir ve ahşap pencere kepenkleri kullanılmıştır.
O dönemlerde ilçemizin kurulduğu yerde taban suyu problemi olduğundan binalar nispeten yüksek ve eğimli olan yerlere inşa edilmiş olup bu durum binaların yapılış özelliklerini etkilemiştir. Konutlar genelde bahçe içinde bazıları ise bitişik nizamda inşa edilmişlerdir. Binalar bodrum, zemin kat ve birinci kat olarak inşa edilmekle birlikte ikinci katı olanlarda mevcuttur. Bodrum ve zemin katlar yığma taş,birinci ve ikinci katlar ahşap karkas yapım tekniğinde inşa edilmişlerdir. Ahşap karkas yapım tekniği olarak ahşap çatı, yığma tuğla veya bağdadi (hımış) kullanılmıştır. Çatılarda alaturka kiremit kullanılmıştır. Kiremit altlarında yöremizde padavra denilen Batı Karadeniz?de ise hartama veya pedavra adları ile anılan ince ahşap malzeme ile izolasyon sağlanmaya çalışılmıştır.Çatı iskeletleri incelendiğinde son derece kaliteli ahşap kerestenin yontularak kullanıldığı görülür.Çatılarda yangın bacası olarak tabir edilen acil çıkışları mevcut olup bunlar aynı zamanda tavan arasının havalanmasını da sağlayan fonksiyonel ayrıntılardır.
Alaçam konaklarının iç mimari özelliklerine baktığımızda içinde yaşayanlara sağlıklı yaşam koşullarını sunduğunu görürüz. Konakların arazi eğimine göre kuzey-güney doğrultusunda inşa edilmeleri, büyük ve çok sayıda pencerelerinin olması günün her saatinde azami ölçüde güneş ışığının içeriye girmesine olanak tanır. Tavan yükseklikleri 3,60-4.00 m aralıklarındadır. Oda ve salonlar geniş ve havadardır. Konaklarımızın iç mekanlarında estetik ve sanat daha da ön plana çıkmaktadır. Tavan işlemeleri, ahşap kapı ve dolaplar, şömine, çeşme gibi kısımların detaylarında bu estetik anlayış ve sanatsal özelliklere rastlayabiliriz. 1897 yılında okul olarak inşa edilmiş iki binada volto tavan mevcut olup bu binaların dış cephe taş işçiliği hemen göze çarpmaktadır. ( Mübadele Müzesi Binası)
Alaçam konaklarının, kültürel mirasımızın bir parçası olduğunu, geçmişe açılan bu nadide kapıların gelecek nesillerin sanatsal aydınlığına ışık tutacağını düşünmekteyiz. Sizleri ilçemizin farklı görünen yüzünü, "Tarihi Alaçam Konaklarını" görmeye
|