Firma Adı | : | ISTANBUL TICARET BORSASI |
Yetkili | : | ÇAMUR ALİ KOPUZ |
Adres | : | ZAHİRE BORSASI SOK.NO:7 34420 BAHÇEKAPI |
Şehir / İlçe | : | İstanbul / Merkez |
Telefon | : | (0212) 511-8440 |
Faks | : | (0212) 522-2677 |
Web Site | : | istib.gov.tr |
: | gensek@istanbulticaretborsasi.org.tr | |
Firma Hakkında
Türkiye´nin en büyük Borsası olan İstanbul Ticaret Borsası´nın kuruluş safhası çok uzun bir sürede gerçekleşmiş ve ancak, 1925 yılında faaliyete geçebilmiştir.
Borsa´nın, İstanbul´da 1925 yılında kurulmasına rağmen, bu husustaki ihtiyaç ilk defa bu tarihten 43 yıl önce, 1882 yılında hissedilmiştir.
Anılan sene içerisinde, İstanbul Ticaret ve Sanayi Odası ikinci Başkanı Süleyman Bey ve üyelerden Zaharyan Hacopulos, Serupe Gülbenkyan ve Vasilaki Sıvacı Beylerden kurulu bir komisyon tarafından hazırlanan tüzüğün 7. maddesinde, bir Borsa tüzüğünden de bahsedilmektedir.
İstanbul Ticaret ve Sanayi Odası Genel Sekreteri tarafından tanzim olunan 15 Şubat 1886 ( 02 Şubat 1301 ) tarihli muamelata ait raporlarda, böyle bir tüzüğün hazırlanmasına başlanıldığı bildirilmektedir.
Yapılan araştırmalarla 18 Mart 1886 tarihli bir Padişah buyruğu (İrade-i Seniye) ile Ticaret Borsası´nın bir an evvel tesis ve lazım gelen tedbirlerin alınması emredildiği ve bunun üzerine hazırlanan önerinin, Oda´nın Temmuz, Eylül ve Ekim aylarındaki normal ve olağanüstü toplantılarında görüşüldüğü, fakat bir netice alınamadığı anlaşılmıştır.
1894 yılında İstanbul´da Borsa kurulması fikri tekrar canlanmış ve 06 Şubat 1894 ( 24 Ocak 1309 ) tarihinde bütün Oda Üyelerinin katıldıkları bir toplantı düzenlenmiştir.
Tüccarların arzu etmelerine, Oda tarafından birçok toplantılarda da kararlar alınmasına ve hatta resmi çevrelerce de özendirilmesine rağmen, bu girişimler bir türlü olumlu sonuca ulaşamamış, bazı defalar gün meselesi olduğu halde, Borsa bir türlü açılmamıştır.
08 Mayıs 1902 ( 25 Nisan 1318 )´ de yeni bir öneri hazırlanarak Ticaret ve Bayındırlık Bakanlığına takdim edilmiş, 1910 yılında Oda Başkanı Abut Bey ile üyelerden kurulu bir heyet, Maliye Bakanı Cavit Bey´i ziyaret etmiş, 1911 yılında Ticaret ve Bayındırlık Bakanı ile görüşülmüş ve Borsa için uygun bir yerin verilmesi ile Danıştay´da bulunan tüzük önerisinin bir an önce onaylanması istenilmiştir. Hatta yeni bir Borsa binasının inşaası maksadıyla Oda, 170.000 liralık borçlanmaya yetkili kılınmış, fakat bütün teşebbüsler harplerin çıkmasıyla neticesiz kalmıştır.
1919 ve 05 Şubat 1922 ( 05 Şubat 1338 ) tarihinde Bakanlığa tekrar müracaat edilmiş, fakat ?durumun uygun olmadığı? ileri sürülerek, hazırlık için komisyon kurulması ile yetinilmiştir.
Nihayet ertesi yıl sorun, tekrar ve ciddiyetle ele alınmış ve bundan sonraki çalışmalar süratle ilerlemiştir. Önce 09 Temmuz 1924 ( 09 Temmuz 1340 ) tarihinde Oda Başkanı Hüseyin Hüsnü Bey´in Başkanlığında, Aziz Ziya Molla ve Başkatip Vehbi Beylerden kurulu bir ?İstanbul Ticaret ve Zahire Borsası Kurma Komisyonu? teşkil edilmiştir. Komisyona daha sonraları Asımzade Nuri Bey´de katılmış ve bir ?Ticaret ve Zahire Borsası Yönetmeliği? hazırlanarak, 29 Eylül 1924 (29 Eylül 1340)´da Ticaret Bakanlığına gönderilmiştir. Ayrıca bir de ?Borsa Binası Arama Komisyonu? kurulmuş ve bu komisyonda Kadızade Şevki, Ziya Molla, Habibzade Ziya ve Nazmi Duhani Beyler vazife almışlardır. Komisyon, uzun araştırmalardan sonra Bankalar Caddesindeki Konsolit Hanı, Borsa Binası olarak uygun bulmuştur.
Öneri, 19 Ekim 1924 ( 19 Ekim 1340 )´da değiştirilip, tasdik edilerek Odaya gönderilmiş ve bunun üzerine Borsanın kuruluşuna başlanmıştır. Yönetmeliğin 35. maddesi gereğince ilk kurul üyeleri Oda tarafından atanacağından yapılan seçimle Şerifzade Hüseyin, Hasan Ali, Asımzade Nuri, Furtunzade Murat, Akosmanzade İzzet, Saadettin Rıza, Akağazade Mustafa Arif (istifası üzerine Nazmi Duhani), Hamdi (Başkan) ve Habib Ziya Beyler, kurul üyeliklerine getirilmişlerdir.
Kurul, ilk toplantısını 06 Aralık 1924 ( 06 Aralık 1340 )´da yapmıştır. 08 Aralık´ta da eski Sanayi Genel Müdürü Nizamettin Ali Bey Genel Sekreterliğe, 14 Aralık´ta da, Mıntıka Ticaret Müdürü Hüseyin Akif Bey´de Komiserliğe atanmışlardır. Teşkilatın bu suretle tamamlanmasından sonra, Borsa´nın açılmasına karar verilmiştir. 21 Şubat 1925 ( 21 Şubat 1341 ) tarihinde yapılan bir törenle Borsa, Galata´daki Şark Han´da faaliyete geçmiştir. Kısa bir müddet sonra da Konsolit Han´a nakledilmiştir. 01 Mart 1925 ( 01 Mart 1341 )´ de ilk Borsa Bülteni yayınlanmıştır.
Borsa´nın 4355 sayılı kanuna uyumu 01.07.1943´de, 5590 sayılı kanuna uyumu ise 21.06.1951´de yapılmıştır.
|