Blog / TERMAL KONFOR NEDİR?
İŞYERİNİZDE TERMAL KONFOR ŞARTLARINI KONTROL ETTİRDİNİZ Mİ?
ÖNCELİKLE TERMAL KONFOR NEDİR?
İşyerinde çalışanların sıcaklık, nem, hava akımı gibi iklim koşulları açısından gerek bedensel gerekse zihinsel faaliyetlerini sürdürürken belli bir rahatlık içinde bulunmalarını ifade eder.
NEDEN İŞYERİME TERMAL KONFOR ÖLÇÜMLERİ YAPTIRMALIYIM??
İşveren ve çalışanlar; kapalı bir ortam içerisinde termal konfor rahatlığını hemen farkına varamaz. ancak bir süre geçtikten sonra termal konfor hissedilmeye başlanır. Eğer termal konfor koşulları mevcut değilse; önce sıkıntı hissedilir ve daha sonra rahatsızlık duyulur.
İş kazalarının artmasına ve üretimin azalmasına bir başka deyişle verimin düşmesine sebep olmaktadır.
HANGİ İŞYERLERİ İÇİN EKSTRA ÖNEM TAŞIMAKTADIR?
Tabiyki her işyeri için yapılması gerekmektedir.
Dökümhaneler, haddehaneler, yüksek fırınlar, kazan daireleri, çimento ve kireç fabrikaları, ekmek fabrikaları ve fırınları, termik santraller, doğalgaz çevrim santralleri, ısıl işlem üniteleri vb. iş yerleri sıcak çalışma şartlarının oluştuğu bölümlere sahip iş yerlerinde ölçülmesi hayati önem taşımaktadır. Yine güneş altında açık havada yapılan çalışmalar bu gruptadır.
PEKİ TERMAL KONFOR ÖLÇÜMÜ NASIL OLMAKTADIR?
1. Termal Konfor Ölçümü ekipmanı, kişilerin normal çalışma sürecinde bulundukları alanA konumlandırılmalıdır.
2. Isıya en yüksek oranda maruz kalan çalışma alanı belirlenmeli ve o alan özellikle ölçüm yapılacak yer olarak not edilmelidir.
3. Küre sıcaklık probunun uzun süren tepki süresi yaklaşık 30 dakika göz önünde bulundurularak, WBGT ölçüm ve kayıt periyodu da en az 30 dakika olacak şekilde belirlenmelidir.
4. Cihaz alanda kurulduktan hemen sonra ölçüm işlemi başlatılmalıdır.
5. ‘Stabil durum’ yani son ölçüm değerlerine ulaşıldığı, doğrudan cihaz ekranından grafik olarak görüntülenebilir ve kaydedilebilir.
6. Son ölçüm değerlerine ulaşıldığı sürenin ardından ölçüm tamamlanmıştır.
7. Ölçüm alanının gün ışığına maruz kalması durumuna göre WBGT veya WBGTS indeksleri hesaplanmaktadır. Kullanılan ölçüm cihazı modeline bağlı olarak her iki indeksi de otomatik olarak hesaplayabilir.
ÖLÇÜM SONUÇLARI NEYE GÖRE DEĞERLENDİRİLİR? BELLİ BİR STANDARDI VAR MIDIR?
Sıcaklık ve Nem ölçümleri TS EN 27243 Sıcak Ortamlar - WBGT Yaş - Hazne Küre Sıcaklığı İndeksine göre Isının Çalışan Üzerindeki Baskısının Tahmini , TS EN ISO 7730 Orta dereceli termal ortamlar- Pmv ve ppd indislerinin tayini termal rahatlık için şartların belirlenmesi ve 17.07.2013 tarih ve 28710 nolu Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren İşyeri Bina Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine ilişkin yönetmeliğin ilgili maddeleri dikkate alınmaktadır.
TERMAL KONFOR ŞARTLARI NELERDİR?
1. Hava sıcaklığı
2. Havanın nem yoğunluğu
3. Hava akım hızı
4. Radyant ısı
5. Giyim
6. Metabolik sıcaklık
HAVA SICAKLIĞI NASIL ETKİLER?
Sıcaklık, bir cismin sıcaklığının ya da soğukluğunun ölçüsüdür. İşyeri ortamının sıcaklığı kuru termometreler ile ölçülür.
İnsan vücudunun sıcaklığı 36,5-37 derece arasındadır.
Çevre sıcaklığı vücut sıcaklığından düşük ise kişi ısı kaybetmekte, çevre sıcaklığı vücut sıcaklığından fazla ise kişi ısı kazanmaktadır. Hem ısı kaybı hem de ısı kazancı çalışanı olumsuz etkiler.
Vücut sıcaklığındaki artış, çalışma yüküne veya çalışma sırasında harcanan kaloriye bağlı olarak değişir.
TERMAL KONFOR ÇALIŞMA YÜKÜ NE OLMALIDIR?
Çalışma şartlarına uygun olmalıdır.
· Uyku ve oturma halinde: 60-100 Kcal/Saat,
· Hafif işlerde oturma,ayakta makine kontrolü,hafif el ve ayak çalışması:200 Kcal/Saat
· Ağır işlerde oturarak ağır el ve ayak hareketi :200-350 Kcal/Saat
· Ağır işlerde ağır bir malzemeyi taşımak veya itmek: 350/500 Kcal/Saat
İŞYERLERİNDE SICAKLIK DERECESİ 15 DERECEDEN AZ VE 30 DERECEDEN YÜKSEK OLMAMALIDIR!!!!!
GENELLİKLE 20-26 DERECE ARALIĞINDA OLMALIDIR...
AŞIRI SICAKLIK OLURSA NE OLUR?
Vücut ısının 41 dereceye kadar ulaşması sonucu, ısı çarpması olur.
1. Aşırı terleme nedeni ile kaslarda ani kasılmalar şeklinde ısı krampları olabilir.
2. Aşırı yükleme sonucu tansiyon düşüklüğüne, baş dönmesine yol açan ısı yorgunlukları olabilir.
3. Kaşıntılı kırmızı lekeler şeklinde deri bozukluklarına,
4. Moral bozukluklarına,
5. Konsantrasyon bozukluklarına
6. aşırı duyarlılık ile endişeye sebep olabilir.
DÜŞÜK SICAKLIK OLURSA NE OLUR?
Soğuk işyeri ortamları, daha çok soğuk hava depolarında yapılan çalışmalarda ve kışın açıkta yapılan işlerde görülür.
Düşük sıcaklık, yani soğuk, insan üzerinde olumsuz etkiler yapar.
1. Uyuşukluk,
2. Uyku hali,
3. Organlarda hissizlik
4. Donma etkileri olur.
ÇALIŞAN OPTİMUM SICAKLIK DIŞINDA ÇALIŞIRSA BAŞKA NELER OLABİLİR?
· işten çabuk Bıkma
· Çabuk sinirlenme
· Dikkatsizlik
· Hata sayısında artış
· Çalışmada randıman düşüklüğü
· İş kazası sayısında artış
· Vücutta su ve asit baz dengesinin bozulması HASTALIKLARIN BAŞLAMASI
· Kan dolaşımının zorlanması
· Yüksek düzeyde yorgunluk
· İşten ayrılma
NİTELİKLİ ELEMAN YETİŞTİRMEK İŞYERİ İÇİN ZORLAŞIR.İŞ VERİMİ DÜŞER....
NEM NASIL ETKİLER?
Havada belli bir miktarda nem bulunur. Havadaki nem miktarı mutlak ve bağıl nem olarak ifade edilir.
Mutlak nem; 1 m3 havadaki su buharı miktarının gram olarak ağırlığı mutlak nem olarak tanımlanır.
Bağıl nem; Belli bir sıcaklıkta, belli bir hacim havada bulunan su buharı miktarının aynı sıcaklıkta ve aynı hacimdeki doymuş havada bulunan su buharı miktarına oranıdır.
Kata termometreler psikrometreler ve higrometreler ile ölçülür. Kata termometreler, birisinin haznesine ıslak bez yerleştirilmiş bir çift termometreden oluşur.
BAĞIL NEM %30-80 OLMALI VE BU SINIRI AŞILMAMALIDIR!!!!
Yüksek ortam sıcaklığında; yüksek bağıl nem 80-100 bunalma hissine neden olur ve kişinin çalışma gücünü düşürür.
Düşük ortam sıcaklığında; yüksek bağıl nem ise üşüme ve ürperme hissi verir.
HAVA AKIM HIZI NASIL ETKİLER?
Hava akımı; değişik sebeplerden dolayı havanın atmosferde veya ortamda yer değiştirmesi anlamına gelir. İşyerinde uygun bir hava akım hızı temin edilmesi gerekir.
Anemometre ile ölçülür.
HAVA AKIM HIZI SANİYEDE 0,3-0,5 METREYİ AŞMAMALIDIR!!!!!!
Hava vücuttan serinse, vücut ısısı kaybolur. Hava vücuttan sıcaksa vücut ısısı artar. Böyle durumlarda ısı stresleri oluşur. Üşüme, ürperme, boyun tutulması vb..
RADYANT ISI NASIL ETKİLER?
Çevredeki cisimlerden yayılan ısı enerjisidir. İşyerinde işin gereği olarak sıcak yüzeyler bulunabilmekte ve bu yüzeylerden ısı radyasyonu olabilmektedir.
Glop termometre ile ölçülür. Glop termometre ince ve dış yüzü mat siyah boya ile boyanmış 15 cm çapında bakır bir küre merkezine yerleştirilmiş bir kuru termometreden oluşur.
ISI RADYASYONUNDAN NASIL KORUNABİLİRİM?
Çalışanla kaynak arasına ısı geçirmeyen bir perde koyulmalıdır.
DİKKAT!!!! Ancak konulan perde ısıyı yansıtmıyorsa, ısıyı absorblayarak ısı kaynağı haline de gelebilir.
ÇALIŞANIN GİYİMİ NASIL ETKİLER?
Giysilerimizin başlıca amacı vücudumuzun ısı kaybını sınırlandırmaktır. Termal konfor giysilerin yalıtkan etkisiyle oldukça alakalıdır.
Çok kalın giysiler, ısı stresinin en önemli sebebidir. Bu durum ortam sıcak olmasa da geçerlidir. Eğer giysilerimiz yeterince yalıtım sağlamıyorsa, çalışan soğuğun yol açtığı hastalıklara veya yaralanmalara maruz kalabilir. Soğuk ısırması ve hipotermia yaşanabilir.
Giyim klimatik durumlara uyum sağlamak için kontrol mekanizmasıdır. Üşüdüğümüzü hissettiğimizde giyiniriz, sıcak hissettiğimizde ise üzerimizdeki giysileri azaltırız.
METABOLİK SICAKLIK NASIL ETKİLER?
Çalışan ne kadar çok fiziksel iş yaparrsa, vücudu o kadar ısı üretir. Ne kadar ısı üretilirse, o kadar ısının da dışarıya atılması gerekir. Metabolik sıcaklığın termal konfora etkisi büyüktür.
Bir çalışanın termal konforunu arttırmak için o çalışanın kendine has fiziksel karakteristiğini de göz önünde bulundurmak gerekir.
ORTAM ISISI İLE HAVA AKIM HIZI ARASINDA DURUM NE OLMALIDIR?
· 19,0 -21.0 Derecede 0,5 m/sn
· 19,5 – 21,5 Derece 0,2 m/sn
· 21,5 – 23,5 Derece 0,1 m/sn
· 23,5 – 25,0 Derece 1,0 m/sn
ÇALIŞMA ORTAM SICAKLIĞI İLE YAPILAN İŞ ARASINDA DURUM NE OLMALIDIR?
· Oturarak yapılan hafif el işleri 20 Derece
· Ayakta yapılan ağır kol işleri 17 Derece
· Çok ağır işler de ise 15- 16 Derece olmalı.
SICAKLIK İLE PERFORMANS ARASINDA NASIL İLİŞKİ VARDIR?
Aşırı ısı üretim üzerinde olumsuz etki yapar:
· Isı 29 derece olursa performans %5 düşer.
· Isı 30 derece olursa performans %10 düşer.
· Isı 31 derece olursa performans %17 düşer.
· Isı 32 derece olursa performans %30 düşer.
PEKİ NE TÜR TEDBİLER ALINABİLİR?
Öncelikle ölçümlerinizi tamamlayıp, bu konuda dışarıdan destek alabilirsiniz.
1. Uygun bir ısıtma ve soğutma sistemiyle işyerinin istenen düzeyde ısıtılması-soğutulması sağlanmalıdır.
2. İşyerinin soğuk olması durumunda;uygun yerlere yerleştirilmiş çok sayıda ufak ısıtıcılardan yararlanılmalıdır. Isıtıcılar , havalandırma deliklerinden ve pencerelerden gelen havanın, içeride çalışanlara gelmeden önce ısıtılmasını sağlayacak biçimde yerleştirilmelidir.
3. Fabrika daha kurulurken iyi bir yalıtıcı malzeme ile çatı ve kuzeye bakan duvar ile yalıtılmalıdır.
4. Çalışanların üzerinde çalıştıkları yer döşemesi işe uygun olmalıdır.
5. Çalışanlara işe uygun giysiler verilmelidir.
6. Uygun bir havalandırma sistemi oluşturulmalıdır. Yerel aspirasyonla veya genel olarak yapılabilir.
7. Mevsime uygun çalışanlara kişisel koruyucular temin edilmelidir.
8. Sıcak cisimler düşük radyasyonlu maddelerle boyama veya kapama işlemi yapılmalıdır.
9. Gerekirse çalışanlara koruyucu elbiseler verilmelidir.
10. Radyant ısı için radyasyon siperi kullanılmalıdır.
11. Gerekirse radyant ısıyı emen ve havalandırma yoluyla kontrol edilebilen konveksiyon ısısı cinsinden yayan ısı absorbsiyon siperleri kullanılmalıdır.
12. Günün en sıcak saatlerinde 10.00-16.00 mecbur kalınmadıkça çalışana dışarıda ağır işler yaptırılmamalıdır.
13. Dışarıda çalışması gerekenler mümkün oldukça güneş altında korunmasız kalmamaya, aşırı hareketlerden kaçınmaya, sık sık tuz içeren sulu gıdalar almaya dikkat etmelidirler.
14. Her bir saatlik çalışma için en az 2-4 bardak sıvı alınmalıdır.
15. Risk altındaki yetişkinler, yaşlı çalışanlar günde en az iki kez güneş veya sıcak çarpması yönünden izlenmelidir.
16. Ofis ortamında çalışanlar için güneş gören pencereler perde ya da benzeri güneşliklerle gölgelendirilmelidir.
MEVZUATTA BU KONUDA NELER MEVCUT???
İlgili Yönetmelik; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından: İŞYERİ BİNA VE EKLENTİLERİNDE ALINACAK SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK
Ölçüm standardı; İSG Termal Konfor* Termal Konforun tespiti ve soğuk çalışma şartlarının insanlar üzerindeki etkisinin belirlenmesi/ Hava akım hızı, küresel sıcaklık, ortam sıcaklığı, bağıl nem, yaş hazne sıcaklığı ve küresel sıcaklık: TS EN ISO 7730 / TS EN 27243
İŞYERİ BİNA VE EKLENTİLERİNDE ALINACAK SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK EK 1 İŞYERİ BİNA VE EKLENTİLERİNDE UYGULANACAK ASGARİ SAĞLIK VE GÜVENLİK ŞARTLARINA GÖRE;
Ortam sıcaklığı;
19: İşyerlerinde termal konfor şartlarının çalışanları rahatsız etmeyecek, çalışanların fiziksel ve psikolojik durumlarını olumsuz etkilemeyecek şekilde olması esastır. Çalışılan ortamın sıcaklığının çalışma şekline ve çalışanların harcadıkları güce uygun olması sağlanır. Dinlenme, bekleme, soyunma yerleri, duş ve tuvaletler, yemekhaneler, kantinler ve ilk yardım odaları kullanım amaçlarına göre yeterli sıcaklıkta bulundurulur. Isıtma ve soğutma amacıyla kullanılan araçlar, çalışanı rahatsız etmeyecek ve kaza riski oluşturmayacak şekilde yerleştirilir, bakım ve kontrolleri yapılır. İşyerlerinde termal konfor şartlarının ölçülmesi ve değerlendirilmesinde TS EN 27243 standardından yararlanılabilir.
20: Yapılan işin niteliğine göre, sürekli olarak çok sıcak veya çok soğuk bir ortamda çalışılması ve bu durumun değiştirilmemesi zorunlu olunan hallerde, çalışanları fazla sıcak veya soğuktan koruyucu tedbirler alınır.
21: İşyerinin ve yapılan işin özelliğine göre pencerelerin ve çatı aydınlatmalarının, güneş ışığının olumsuz etkilerini önleyecek şekilde olması sağlanır.
ÖLÇÜMLER İÇİN NERDEN DESTEK ALABİLİRİM?
NVA Kalite olarak firmamız tarafından;
· İşyerindeki termal konfor sıcaklık, nem, basınç değerlerinin ölçümleri alınarak mevzuat hükümleri çerçevesince değerlendirmeleri yapılmaktadır.
· Havalandırma sistemlerinin hava akım hızları ölçülerek, sistemlerin yeterliliği ya da yetersizliği konusunda değerlendirmeler yapılmasına imkan tanımaktadır.
· İşyerlerinde termal konfor şartlarının ölçülmesi ve değerlendirilmesi TS EN 27243 standardına göre yapılmaktadır.
· İşyerinizde termal konfor ölçümü ve ihtiyaç duyduğunuz diğer tüm ölçümler ulusal ve uluslararası standartlar göz önünde bulundurularak gerçekleştirilmekte ve raporlanmaktadır.
· Ölçüm cihazlarımızın tamamı günümüz teknolojisine ve ilgili standartlara uygun olarak seçilmiştir. cihazlarımızın düzenli olarak akredite kuruluşlara kalibrasyonları yapılmaktadır.
İşyerinizdeki tüm iş güvenliği ölçümleri için bizi arayın. NVA Kalite 0212 855 58 98
