Blog / AB’YE İTHALATTA ARANAN ELEKTROMANYETİK UYUMLULUK TESTLERİ İLE CE İŞARETLEME ZORUNLULUĞUNA DİKKAT!!!!
AB’YE İTHALATTA ARANAN ELEKTROMANYETİK UYUMLULUK TESTLERİ İLE CE İŞARETLEME ZORUNLULUĞUNA DİKKAT!!!!!!!
ZORUNLULUK HANGİ YÖNETMELİK DAHİLİNDEDİR?
· 2 Ekim 2016da Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından yayınlanan Elektromanyetik Uyumluluk Yönetmeliği 2014/30/AB
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/10/20161002-2.htm; internet sitesinden yönetmeliği ayrıca inceleyebilirsiniz.
BU KAPSAMDA NE TESTLER GEREKLİ?
· EMC TESTİ
· CE İŞARETLEMESİ
EMC TESTİ NEDİR????
EMC, Elektromanyetik Uyumluluk ifadesinin İngilizce kısaltmasıdır.
Herhangi bir cihazın manyetik özelliklerinin istenilen şartları karşılaması esasına dayanmaktadır.
Yetkili firmalarca gerçekleştirilen incelemede ürünün nitelik ve kullanım amacına göre belli testlerin yapılması sağlanır.
EMC testi sonrası elektromanyetik uyumluluk incelemelerin de dahil etmesiyle CE işaretleme hesaplanır.
EMC TESTİ HANGİ ÜRÜNLER İÇİN GEÇERLİDİR?
İlgili sistemin elektromanyetik dalgalar yayabilecek başlıca birimler için geçerlidir;
· kalitesiz kablolar,
· indüktörler,
· elektromekanik cihazlar,
· baskı devre elemanları,
· kondansatörler,
· bağlantı noktası sızıntıları ,
· sayısal devre elemanları
EMC TESTİ NEYE GÖRE BELİRLENİR?
· Hangi sınıfta bir ürün yapıldığına,
· Ürün kullanım amacına,
· Yönetmeliklerin sınıf için talep ettiği incelemelerin içeriğine,
· Üründe aranan elektromanyetik salınım özellikleri ürün niteliğine göre belirlenir.
EMC TESTİNİN AMACI VE ÖNEMİ NEDİR?
· Tüm ürünlerin belli bir teknik standarda sahip olmasını sağlar.
· Avrupa Birliği üyesi ülkelerinin tamamın aynı üretim güvenliğine ve uyumluluk standartlarına
uygun olmasını sağlar.
· Avrupa Birliği üyesi ülkelerle üretim yapmak veya bu üye ülkelere ithalatta bulunmak için tüm firmaların karşılaması gereken şartları kapsar.
· Ürünün geri çağrılmaması veya planlandığı şekilde birlik üyesi ülkelere ihracatının yapılmasına izin alınabilmesini sağlar.
· Ürünlerin güvenliğini riske atmaz ve uyumluluk problemi olmayacağından can kaybına yol açmaz.
· Devrelerde kullanılan ekipman ve diğer ürünlerin zarar görmesine neden olabilecek arızalar yaşanmasına yol açmaz.
EMC TESTİ YAPAN FİRMALARIN İZLEYECEĞİ YOL HARİTASI NASIL OLMAKTADIR?
1. Firma Uluslararası akreditasyonlarını tamamlar.
2. EMC testi yapan firmalar olarak faaliyet gösteren test laboratuvarları birliğe ticari ürün satmak isteyen üreticilerin, ürünlerinin istenen niteliklere sahip olduğunu kanıtlamasını sağlayan teknik raporlama ve analiz faaliyetlerini yürütür.
3. Bu firmalara yapılan başvurularda ürüne gerek gerilim gerekse elektromanyetik salınımına ilişkin hangi testlerin uygulanacağı tanımlar.
EMC TESTİ SONRASI NE YAPABİLİRİM?
CE testi yaptırmanız gerekmektedir.
CE TESTİNİN AMACI NEDİR?
Ürünün tasarımdan itibaren CE yeterlilik ve bu doğrultuda uygulanan elektromanyetik uyumluluk testlerine ilişkin standartları ve maliyetleri hesaplamak, ürünün istenen niteliklere sahip olacak biçimde dizayn edilmesini sağlar.
CE TESTİ YAPMAZSAM NE OLUR?
1. Ürünün elektromanyetik salınımı yüzünden oluşabilecek riskler ve arızalar göz önünde bulunularak satışa izin verilmez.
2. Firmanın ekstra maliyeti göze alarak, istenen standartları karşılamayan ve dolayısıyla CE işareti taşıması mümkün olmayan ürün için tekrar araştırma ve geliştirme çalışmalarına yatırım yapılması gerekir.
ÖRNEK OLARAK KAMERA GÜVENLİK SİSTEMİYLE ALAKALI OTOMASYON SİSTEMİ ÜZERİNDE ÇALIŞAN FİRMANIN UYGULAMALARINI AKTARACAK OLURSAK;
1. Elektromanyetik Uyumluluk Yönetmeliği kapsamındaki amacı:
Donanımın elektromanyetik uyumluluğunu düzenlemek ve donanımın yeterli bir elektromanyetik uyumluluk seviyesine uyacak şekilde piyasanın işleyişini sağlamaktır.
2. Yönetmelik kapsamında bakanlık olarak Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile irtibat kurmanız gerekmektedir.
3. Donanım temel gereklilikleri karşılaması gerekir.Donanım en son teknolojiyi dikkate alarak tasarlanır ve imal edilir.
· Donanım, meydana gelen elektromanyetik bozulmanın seviyesi, radyo ve telekomünikasyon ekipmanlarının veya diğer ekipmanların tasarlandığı şekilde çalışamayacağı seviyeyi geçemez.
· Donanım, amaçlanan kullanımda beklenen elektromanyetik bozulmaya karşı kabul edilemez düzeyde bir kalite kaybı olmadan çalışmasına izin veren bir seviyeye sahiptir.
4. Donanım sabit tesisler için özel gerekliliklere sahiptir:
· Bileşenlerin kurulması ve kullanım amacı
· İyi mühendislik uygulamaları uygulanacak ve bileşenlerin kullanım amacına ilişkin bilgiler dikkate alınarak kurulur.
5. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı donanımın uygun şekilde kurulması, bakımı yapılması, kullanım amacı doğrultusunda kullanılması ve Yönetmelikle uyumlu olması halinde piyasada bulundurulmasını ve hizmete sunulmasını sağlamak için gerekli tüm tedbirleri alır.
6. Donanımın Yönetmelikte belirtilen şartlara uygun hâle getirilinceye kadar piyasada bulundurulmaz ve hizmete sunulmaz. Bu konuda açık bir işaretin konulması şartıyla ticarî fuarlarda, sergilerde veya benzer etkinliklerde, donanımın tanıtılmasına ve sergilenmesine müsaade edilir. Tanıtım, ancak elektromanyetik bozulmayı önlemek için uygun önlemler alınması kaydıyla yapılabilir.
7. İmalatçının belli yükümlülükleri vardır:
· İmalatçılar, cihazı piyasaya arz ederken, cihazın temel gereklilikler doğrultusunda tasarlanmasını ve imal edilmesini sağlar.
· İmalatçılar teknik dosyayı düzenler ve ilgili uygunluk değerlendirme prosedürünü uygular ya da uygulatır.
· İmalatçılar, cihazın güvenlik gerekliliklerine uygunluğunun uygunluk değerlendirmesi prosedürüyle gösterildiği hallerde, imalatçılar bir AB uygunluk beyanı düzenler ve CE işaretini iliştirir.
· İmalatçılar, teknik dosyayı ve AB uygunluk beyanını cihazın piyasaya arz edildiği tarihten itibaren 10 yıl süreyle muhafaza eder.
· İmalatçılar, cihazın Yönetmeliğe uygunluğunun seri üretim boyunca da sürdürülmesini sağlar.
· İmalatçılar, cihazın uygunluğu ile alakalı standartlar veya diğer teknik şartnamedeki değişiklikleri takip eder ve gereğini yapar.
· İmalatçılar, piyasaya arz ettikleri cihazın ambalajında veya cihazla birlikte verilen bir belgede bulunmasını sağlar.
· İmalatçılar, isimlerini, tescilli ticari isimlerini ya da tescilli ticari markalarını ve adreslerini cihaz üzerinde ya da cihaz ambalajında veya cihazla birlikte verilen bir belgede belirtir.
· İmalatçıyla iletişime geçilebilecek yalnızca bir adres gösterilir. İletişim bilgilerinin, Türkçe veya nihai kullanıcıların anlayacağı ve Bakanlığın kabul edeceği bir dilde olması gerekir.
· İmalatçılar, talimatlar ve güvenlik bilgilerinin Türkçe olarak cihazla birlikte verilmesini sağlar.
· Piyasaya arz ettikleri bir cihazın Yönetmeliğe uygun olmadığı hallerde imalatçılar, cihazı uygun hale getirmek, piyasadan çekmek veya gerektiğinde geri çağırmak için derhal gerekli düzeltici tedbirleri alır.
· Cihazın risk oluşturduğu durumlarda, imalatçılar, uygunsuzluk ile alınan tüm düzeltici önlemleri Bakanlığa bilgilendirir.
· İmalatçılar, cihazın uygunluğunu gösteren gerekli tüm bilgi ve belgeleri matbu veya elektronik biçimde Türkçe veya Bakanlığın kabul edeceği bir dilde Bakanlığa sunar.
· İmalatçılar, piyasaya arz ettikleri cihazların taşıdığı risklerin ortadan kaldırılması amacıyla yapılan faaliyetlerde, talebi halinde Bakanlık ile iş birliği yapar.
8. Yetkili temsilcilerin belli yükümlülükleri vardır.
· Teknik dosya hazırlama yükümlülüğü, yetkili temsilcinin yetkileri arasında yer almaz.
· Yetkili temsilci, imalatçıdan alınan yetki belgesinde belirtilen görevleri yerine getirir.
· AB uygunluk beyanını ve teknik dosyayı, cihazın piyasaya arz edilmesinden itibaren 10 yıl boyunca talebi halinde Bakanlığa sunmak üzere muhafaza eder.
· Cihazın uygunluğunu kanıtlamak için gereken tüm bilgi ve belgeleri Bakanlığa sunar.
· Cihazın teşkil ettiği riskleri ortadan kaldırmak için alınan her türlü önlem hakkında talebi halinde Bakanlık ile işbirliği yapar.
9. İthalatçının belli yükümlülükleri vardır.
· İthalatçılar, yalnızca bu Yönetmeliğe uygun cihazları piyasaya arz eder.
· İthalatçılar, cihazları piyasaya arz etmeden önce imalatçının uygunluk değerlendirme prosedürünü gerçekleştirdiğinden emin olur. İmalatçının teknik dosyayı düzenlediğinden, cihazın CE işaretini taşıdığından, gerekli belgelerin cihazla birlikte verildiğinden gereklilikleri yerine getirdiğinden emin olur.
· İthalatçı, cihazın temel gerekliliklere uygun olmadığını bildiği durumda, uygun hale getirilmeden cihazı piyasaya arz edemez.
· Cihazın risk teşkil etmesi halinde, ithalatçı, imalatçıyı ve Bakanlığı bilgilendirir.
· İthalatçılar, isimlerini, tescilli ticari isimlerini ya da tescilli ticari markalarını ve ürün konusunda kendileriyle iletişime geçilebilecek adreslerini cihaz üzerinde, cihaz ambalajında veya cihazla birlikte verilen bir belgede belirtir.
· İletişim bilgileri, Türkçe veya kullanıcıların kolayca anlayabileceği ve Bakanlığın kabul edeceği bir dilde olmalıdır.
· İthalatçılar, talimatların ve bilgilerin Türkçe olarak cihazla birlikte verilmesini sağlar.
· İthalatçılar, cihazın kendi sorumlulukları altındayken, depolama ve taşıma koşullarının, temel gerekliliklere uygunluğunu tehlikeye atmasını önler.
· Piyasaya arz ettikleri bir cihazın uygun olmadığını bildiği veya bilmesinin gerektiği durumlarda , cihazı uygun hale getirmek, piyasadan çekmek veya gerektiğinde geri çağırmak için derhal gerekli düzeltici önlemleri alır.
· Cihazın risk oluşturduğu durumlarda, ithalatçılar, uygunsuzluk ile alınan tüm düzeltici önlemleri Bakanlığı bilgilendirir.
· İthalatçılar, cihazın piyasaya arz edildiği tarihten itibaren 10 yıl boyunca, AB uygunluk beyanının bir kopyasını Bakanlığa sunmak üzere hazır tutar ve talep edilmesi halinde teknik dosyanın Bakanlığa sunulmasını sağlar.
· İthalatçılar, tüm bilgi ve belgeleri matbu veya elektronik biçimde Türkçe veya Bakanlığın kabul edeceği bir dilde Bakanlığa sunar.
· İthalatçılar, piyasaya arz ettikleri cihazların taşıdığı risklerin ortadan kaldırılması amacıyla Bakanlık ile iş birliği yapar.
10. Dağıtıcının yükümlülükleri de var.
· Dağıtıcılar, cihazı piyasada bulundururken, özeni göstererek hareket ederler.
· Dağıtıcılar, cihazı piyasada bulundurmadan önce, cihazın CE işareti taşıdığını, gerekli belgeleri ve talimat ve diğer bilgilerin Türkçe olarak cihazla birlikte verildiğini, imalatçı ve ithalatçının gereklilikleri yerine getirdiğini doğrular.
· Dağıtıcı, cihazın temel gerekliliklere uygun olmadığını bildiği durumda, uygun hale getirilmeden cihazı piyasada bulunduramaz.
· Cihaz risk teşkil ettiğinde, dağıtıcı, imalatçı veya ithalatçıyı ve ayrıca Bakanlığı bilgilendirir.
· Dağıtıcılar, cihaz kendi sorumlulukları altındayken, depolama ve taşıma koşullarının temel gerekliliklere uygunluğunu tehlikeye atmasını önler.
· Piyasada bulundurdukları cihazı uygun hale getirmek, piyasadan çekmek veya gerektiğinde geri çağırmak için gereken düzeltici önlemlerin alındığından emin olur.
· Cihazın risk oluşturduğu durumlarda, tüm düzeltici önlemleri Bakanlığı bilgilendirir.
· Dağıtıcılar cihazın tüm bilgi ve belgeleri matbu veya elektronik biçimde Bakanlığa sağlar.
· Dağıtıcılar, piyasada bulundurdukları cihazın teşkil ettiği riskleri ortadan kaldırmak için alınan her türlü önlemleri Bakanlığa bildirir.
11. İktisadi işletmeciler, cihazın kendilerine tedarik edilmesinden sonraki 10 yıl boyunca bilgileri sunabilir olmalıdır.
12. Cihazlar için belli uygunluk değerlendirmeleri yapılır.
· Üretimin dahili kontrolü prosedürü
· Elektromanyetik uyumluluk değerlendirmesi
· Üretimin dahili kontrolüne dayalı bir uygunluk değerlendirmesini takip eden AB tip incelemesi.
13. Üretimin dahili kontrolü prosedürü;
İmalatçının yükümlülüklere uyduğu ve tümüyle kendi sorumluluğunda olan cihazın gerekliliklerini karşıladığı konusunda güvence verdiği ve beyan ettiği uygunluk değerlendirmedir.
14. Elektromanyetik uyumluluk değerlendirmesi;
İmalatçı, tüm normal tasarlanan çalışma koşullarını dikkate alır.Cihazın farklı konfigürasyonlara sahip olması durumunda temel gereksinimleri karşılayıp karşılamadığı onaylanır.
15. AB TİP incelemesi;
Onaylanmış kuruluşun bir cihazın teknik tasarımını incelediği ve cihazın teknik tasarımının temel gereklilikleri karşıladığın doğrulayıp onayladığı bir uyumluluk değerlendirme prosedürünün parçasıdır.
Teknik dosya incelenerek teknik tasarımının yeterliliği değerlendirilir.
İmalatçı onaylanmış kuruluşa başvuruda bulunur.Başvuruda şunlar olmalıdır:
1. İmalatçının adı ve adresi,
2. Başvuru yetkili temsilci tarafından yapılıyorsa kişinin adı ve adresi
3. aynı başvurunun başka herhangi bir onaylanmış kuruluşa yapılmadığına dair yazılı bir beyan
4. Teknik dosya
16. TEKNİK DOSYA İÇERİSİNDE NELER VAR?
· Cihazın genel açıklaması
· bileşenler, alt bileşen gruplar, devreler ve benzerlerinin tasarımı ve imalat çizimleri ile şemaları
· Çizimlerin ve şemaların anlaşılması ve cihazın çalıştırılması için gerekli tanımlar ve açıklamalar
· AB Resmi Gazetesinde referans numaraları yayınlanan bütünüyle ya da kısmen uygulanana uyumlaştırılmış standartların bir listesi
· Standartlara uyulmadığı takdirde, uygulanan diğer teknik özelliklerin bir listesi ve yönetmeliğin temel gereksinimlerini karşılamak için benimsenen çözümlerin açıklamaları
· yapılan tasarım hesaplamalarının sonuçları, gerçekleştirilen incelemeler ve benzerleri
· Test raporları
17. AB uygunluk beyanı dosyası içeriği;
· Cihaz modeli
· İmalatçının yada yetkili temsilcinin adı ve adresi
· Bu uygunluk beyanı yalnızca imalatçının sorumluluğu altında düzenlenmiştir ibaresi
· Beyanın nesnesi şekli tanım, renkli resim olabilir
· Beyan nesnesi ile uyumlaştırılmış AB mevzuatı ile uyumludur beyanı
· kullanılan ilgili uyumlaştırılmış standartlara yapılan atıflar standart tarihi de olmalı
· Uyumluluk beyanı ile ilişkili diğer teknik özelliklere yapılan göndermeler özelliğin tarihi de olmalı
· Uygulanabilirliği hallerde müdahalenin açıklaması işlemini gerçekleştiren ve sertifikayı düzenleyen onaylanmış kuruluş adı-numarası
· Ek bilgi; adına ve namına imzalayan, düzenlenme yeri ve tarihi, isim ve görev, imza
18. CE işaretine ilişkin belli koşullar vardır:
· CE işareti, cihaza veya onun veri levhasına, görünür, okunabilir ve silinmeyecek şekilde iliştirilir. Cihazın yapısından dolayı bunun mümkün olmaması veya garanti edilememesi durumunda, işaret, ürünün ambalajına ve eşlik eden belgelere iliştirilir.
· CE işareti, cihaz piyasaya arz edilmeden önce iliştirilir.
19. Cihazın kullanımı için belli hususlar mevcuttur:
· Cihaz hizmete sunulduğunda temel gerekliliklere uygun olmasını sağlamak için cihazın montajı, kurulumu, bakımı veya kullanımı sırasında alınması gereken tüm spesifik önlemlere ilişkin bilgiler cihazla birlikte sunulur.
· Temel gerekliliklere uygunluğu sağlanamazsa cihazla birlikte kullanım kısıtına dair net bir ibare yer alır. Ayrıca ambalaj üzerinde de bu ibareye yer verilir.
· Cihazın, kullanım amacına uygun kullanılmasını sağlamak için gereken bilgiler, cihazla birlikte verilen talimatlara dahil edilir.
20. Bakanlık, uygunluk değerlendirme görevlerini yürütmeye yetkili olan kuruluşları Ekonomi Bakanlığı aracılığıyla Komisyona ve AB üyesi ülkelere bildirir.
21. Bildirim başvurusu için; Türkiye’de yerleşik uygunluk değerlendirme kuruluşlarından onaylanmış kuruluş olarak görevlendirilmek isteyenler Bakanlığa başvurur. Başvuru belgesiyle birlikte yetkin olduklarını belirttikleri uygunluk değerlendirme faaliyetleri ile düzenlenmiş bir akreditasyon belgesi sunulur.
22. Akreditasyon belgesi olan onaylanmış kuruluş adayının Komisyona bildirim tarihinden itibaren 2 hafta içinde bildirim yapılır.
23. Bildirimi Komisyon ve AB üyesi ülkeleri Ekonomi Bakanlığı aracılığıyla yapar.
24. Bildirimi yapılan uygunluk değerlendirme kuruluşuna Komisyon tarafından bir kimlik kayıt numarası tahsis edilmesinin ardından Bakanlık bu kuruluşu onaylanmış kuruluş olarak atar.
SONUÇ OLARAK;
1. CE İŞARETİ İLİŞTİLİMESİ OLDUKÇA ÖNEMLİDİR
2. CE İŞARETİ GENEL ESASLARA UYGUN İLİŞTİRİLMELİDİR
3. AB UYGUNLUK BEYANI DÜZENLENMELİDİR
4. TEKNİK DOSYA EKSİKSİZ DÜZENLENMELİDİR
5. TÜM BİLGİLER EKSİZSİZ VE DOĞRI BEYAN EDİLMELİDİR.
6. CİHAZ GEREKLİLİKLERİ KARŞILAMALIDIR
